Röportaj: Çiğdem TİMAR
2012 yılını enerji sektörü açısından değerlendirir misiniz?
2012 yılı, enerji sektörü açısından ilklerin yaşandığı, sürdürdüğümüz enerji diplomasisinin giderek güçlendiği başarılı bir yıl oldu. Bu yıl hem mevcut projelerimize devam ettik, hem de yeni birçok projeye imza attık. Türkiye, giderek sağlamlaşan bir enerji politikası oluşturma hedefini bu yıl perçinlemiş oldu. Biz bütün bu adımları vatandaşımıza hiçbir sıkıntı yaşatmamak için gerçekleştirdik. Türkiye artık geliştirdiği projelerle kendi enerji ihtiyacını sorunsuz bir şekilde karşılayan bir ülkedir. Bunun yanında bölgesinde önemli bir enerji merkezi haline gelmektedir.
2012 yılında 10 milyar liralık yatırım yapılarak 4110 MW kurulu gücünde 124 adet yeni elektrik üretim tesisini devreye aldık. Bu tesislerin % 78’i yenilenebilir enerji kaynaklarından oluştu. Geçtiğimiz yıllara göre dışarıdan ithal ettiğimiz doğalgaz kaynaklı üretim tesisleri daha az devreye alınırken; su, rüzgar ve jeotermal gibi kaynaklardan elektrik üreten tesislerin sayısı arttı.
Ülkemiz yerli kaynaklarının ekonomiye kazandırılması hususundaki çalışmalarımızı sürdürdük. Yerli kömür sahalarımızın elektrik üretim tesisi kurulması şartıyla özel sektöre devirlerini yapmaya başladık. Soma, Tufanbeyli, Keles sahalarını bu amaçla özel sektörün kullanımına sunduk. Ülkemizin tüm yerli kömür potansiyeliyle 17 bin MW, yani mevcut kurulu gücümüzün üçte biri kadar kurulu güç oluşturabiliriz. Bu en az 20 milyar dolarlık bir yatırım demek.
Afşin Elbistan’daki kömür potansiyelinin değerlendirilmesi ve yeni santraller yapılmasına ilişkin Abu Dabi şirketi TAQA ile Hükümetlerarası Anlaşmayı Ankara’da imzaladık. Yaklaşık 8000 MW ek kapasite, 45 milyar kWh’lik kömür üretimi ile ülkemizin şu anki enerji üretiminin % 20’si buradan sağlanacak.
Kendi petrol ve doğalgazımızı bulmak için TPAO’nun dünyanın dev şirketleriyle ortaklıklar kurarak başladığı arama çalışmaları sürüyor. Arama yatırım miktarlarını 10 yıl önceye göre 14 kat artırarak bu çalışmaları yapıyoruz.
Enerji diplomasisinde, ülkemizin jeopolitik konumundan azami şekilde faydalanmayı, yürüttüğümüz uluslararası projelerdeki aktif rolümüzü sürdürdük. Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı, dünya piyasalarına petrol sevkiyatını ve petrol piyasasındaki rolünü sürdürürken, bu hattan dünyaya sevk edilen tanker sayısı geçtiğimiz günlerde 2013’ü buldu. Bakü-Tiflis-Erzurum Doğalgaz Boru Hattı, Kerkük-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı, Türkiye-Yunanistan Doğalgaz Boru Hattı faaliyetlerini sürdürerek ülkemizin enerji koridoru rolüne olan katkılarını sürdürdü.
TANAP Doğalgaz Boru Hattı Hükümetlerarası Anlaşması’nın Başbakanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ile Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev tarafından imzalanması 2012’de enerjideki en önemli gelişmelerinden biri oldu. TANAP, ülkemiz enerji ihtiyacının karşılanması ve Avrupa’ya ülkemiz üzerinden doğalgaz taşınması konusunda kilit proje olacak.
Biz 2012 yılında olduğu gibi gelecek yıllarda da enerji konusunda önümüze koyduğumuz hedefleri tek tek hayata geçirmeye devam edeceğiz. Ve hem bölgedeki etkinliğimiz artarak sürecek, hem de vatandaşımıza enerji arzında hiçbir sıkıntı yaşatmamaya devam edeceğiz.
Türkiye’nin kendine hedef koyduğu 2023 yılına kadar, olan enerji ihtiyacı artışı nedir? Bu konuda ne kadarlık bir yatırım planlaması düşünülüyor?
Biz enerji sektörüne 10 yılda 100 milyar liralık enerji yatırımı gerçekleştirdik. 2023 yılına kadar enerji ihtiyacımızın 500 milyar kilovatsaate çıkmasını öngörüyoruz. Hedefimiz 2023’e kadar yapılacak 200 milyar liralık enerji yatırımıyla; enerji arz güvenliğini perçinlemiş ve bölgesinde “Enerji Merkezi” haline gelmiş bir Türkiye’dir. Bunun için yerli ve yenilenebilir kaynaklara ağırlık vereceğiz. Elektrikte yenilenebilir kaynakların payı %30’a çıkacak. Elektrik kurulu gücü 100 bin MW’a, hidroelektrik ve rüzgar santralı kurulu gücünü 20 bin MW’a, güneş enerjisi 3 bin MW’a, jeotermal kurulu gücünü de 600 MW’a çıkaracağız. Ayrıca 2023 yılına kadar 2 nükleer santrali işletmeye alacağız, üçüncüsünün de inşaatına başlayacağız.
Bakanlık olarak 2013 yılı için planlanan çalışmalar neler?
2013’e dev bir projenin başlangıcını yaparak girdik. Afşin Elbistan’daki kömür potansiyelinin değerlendirilmesi ve yeni santraller yapılmasına ilişkin Abu Dabi şirketi TAQA ile Hükümetlerarası Anlaşmayı Ankara’da imzaladık. Yaklaşık 8000 MW ek kapasite, 45 milyar kWh’lik kömür üretimi ile ülkemizin şu anki enerji üretiminin % 20’si buradan sağlanacak. 10 milyar dolarlık proje, nükleerden sonra Türkiye’ye bir kalemde yapılmış en büyük yatırım olacak. Bu yıl, 2. nükleer santrali alacak ülkenin belli olacağı ve bu yatırımın da başlangıcını yapacağımız yıl olacak. Çeşitli ülkelerle yürüttüğümüz müzakerelerde sona doğru geliyoruz.
Petrol arama çalışmalarında 2013 yılından umutluyuz. TPAO, bu yıl içinde artık kendi gemisiyle aramalarını sürdürecek. Karadeniz, Akdeniz, KKTC’deki arama çalışmalarına yenilerini ekleyeceğiz. 2013 enerjide yasal düzenlemelerin yılı olacak. Elektrik, doğalgaz ve petrol piyasalarının ihtiyaç duyduğu kanunların bu yıl içinde Meclis’ten geçmesini hedefliyoruz. Türkiye’nin liberal enerji piyasasına hazırlık ve geçiş sürecinde hazırlanan yasalar, piyasaların liberalleşmesinin oturmaya başlamasıyla birlikte yenilenme ihtiyacı duydu. Özel sektörün ve yatırımların önünü açan; daha rekabetçi, daha şeffaf, daha anlaşılır, çıtayı daha da yükselten yasal düzenlemeler yapıyoruz. Elektrik dağıtım şirketlerinin özelleşme sürecinin başarıyla tamamlandığı, paralel olarak üretim özelleştirmelerinin de devam ettiği bir 2013 hedefliyoruz. Enerjinin tüm alanlarında, toplumun tüm kesimlerine hitap edecek verimlilikle ilgili kampanya ve çalışmalara 2013’te devam edeceğiz.
2013 enerjide yasal düzenlemelerin yılı olacak. Elektrik, doğalgaz ve petrol piyasalarının ihtiyaç duyduğu kanunların bu yıl içinde Meclis’ten geçmesini hedefliyoruz. Türkiye’nin liberal enerji piyasasına hazırlık ve geçiş sürecinde hazırlanan yasalar, piyasaların liberalleşmesinin oturmaya başlamasıyla birlikte yenilenme ihtiyacı duydu. Özel sektörün ve yatırımların önünü açan; daha rekabetçi, daha şeffaf, daha anlaşılır, çıtayı daha da yükselten yasal düzenlemeler yapıyoruz.
Özellikle Güneydoğu olmak üzere Türkiye genelinde güneş enerjisi yatırımı yapmak isteyen girişimcilere ne gibi kolaylıklar sağlıyorsunuz?
Şu anda güneş enerjisiyle ilgili aktif bir sürecin içindeyiz. EPDK geçtiğimiz yıl güneş enerjisinden elektrik üretimi için toplam 27 bölgede, 38 şehrimize toplam 600 MW kurulu güç için izin ve teşvik verdi. EPDK, güneş enerjisi lisans başvurularını Haziran 2013’te almaya başlayacak. Lisanssız elektrik üretimiyle ilgili yasal düzenlemelerimizi de yaptık. 500 kW’ya kadar lisansa gerek duymadan, artık konutlarımız kendi elektriğini güneş panelleriyle, rüzgar türbinleriyle üretmeye başladı. Bunun daha da yaygınlaşması için, yapacağımız yasal düzenlemeyle bu sınırı 1 MW’a çıkarmayı hedefliyoruz.
Irak Merkezi Hükümet ile Kuzey Bölgesel Kürt Yönetimi arasında enerji kaynakları açısından bir problem var mı? Varsa bunun Türkiye’ye yansımaları ne olur? Bu konuda Neler yapılması gerekiyor?
Türkiye, Irak'ın kuzeyi ile merkezi Irak arasındaki sorunun tarafı olmayacak. Onların kendi içerisindeki yorumların da bir tarafı olmayacak. Türkiye üzerinden bunun çözülmesine biz çok sıcak bakmayız. İster kuzey ile ister güneyden alışveriş yapın, oradaki gelir Irak'ın tamamınadır. Biz, Venezuela'da, Kolombiya'da petrol arama çalışmaları yürüten bir ülkeyiz. Yanı başımızdaki Irak'a ilgisiz kalmamız düşünülemez.
Haber Kaynağı için Tıklayınız..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder