Kullanım Alanları, Rezervlerimiz, Bor Teknolojisi ve dahası
|
| Son Yıllarda ülkemizde fazlasıyla konuşulan bir konu bor madenleri. Birbiriyle çelişen birsürü görüş, bilgi veya rakamla karşılaşmakta, gerçekten büyük bir servete mi sahibiz yoksa bu konuda ufak bir ticari kazançtan başka bir fayda elde demeyecek miyiz? Yaptığımız araştırmalarda incelediğimiz onlarca kaynaktan çıkardığımız ana sonuç bugün için borun çok büyük bir gelir kaynağı olamayacağıdır.Fakat bor madeni kimyasal özellikleri dikkate alındığında teknolojik gelişmelere çok uygun bir maddedir. Tank zırhı üretimi veya yanmayan cadır üretimi gibi apayrı ürünler bordan üretilmeye başlanmıştır. İleriki yıllarda bor madenin yakıt pilleri de dahil birçok alanda kullanımı yaygınlaşabilecektir. Bor madeni gerçek değerine o zaman kavuşacaktır diyebiliriz . Bu aşamada Türk bilim insanlarının ve şirketlerinin yurdışından daha atak davranıp dünya çapında öncü rol oynaması geekliliği kaçınılmazdır. |
BOR ELEMENTİNİN ÖZELLİKLERİ
Periyodik sistemin üçüncü grubunun başında bulunan ve atom numarası 5 olan bor elementi, kütle numaraları 10 ve 11 olan iki kararlı izotopundan oluşur.
Bor, yeryüzünde toprak, kayalar ve suda yaygın olarak bulunan bir elementtir. Toprağın bor içeriği genelde ortalama 10-20 ppm olmakla birlikte ABD'nin batı bölgeleri ve Akdeniz'den Kazakistan'a kadar uzanan yörede yüksek konsantrasyonlarda bulunur. Deniz suyunda 0.5-9.6 ppm, tatlı sularda ise 0.01 - 1.5 ppm aralığındadır. Yüksek konsantrasyonda ve ekonomik boyutlardaki bor yatakları, borun oksijen ile bağlanmış bileşikleri olarak daha çok Türkiye ve ABD'nin kurak, volkanik ve hidrotemal aktivitesinin yüksek oduğu olan bölgelerde bulunmaktadır (Woods, 1994).
Tarihte ilk olarak 4000 yıl önce Babiller Uzak Doğu'dan boraks ithal etmiş ve bunu altın işletmeciliğinde de kullanmışlardır. Mısırlıların da boru, mumyalamada, tıpta ve metalurji uygulamalarında kullandıkları bilinmektedir. İlk boraks kaynağı Tibet Göllerinden elde edilmiştir. Boraks; koyunlara bağlanan torbalarda Himalayalar'dan Hindistan'a getirilmiştir. Eski Yunanlılar
ve Romalılar boratları temizlik maddesi olarak kullanmıştır. İlaç olarak ilk kez Arap doktorlar tarafından M.S. 875 yılında kullanılmıştır. Borik Asit 1700'lü yılların başında borakstan yapılmış, 1800'lü yılların başında ise elementer bor elde edilmiştir (Moseman, 1994).
Elementer bor 1808 yılında Fransız Kimyacı Gay-Lussac ile Baron Louis Thenard ve bağımsız olarak İngiliz kimyacı Sir Humpry Davy tarafından bulunmuştur.
Bor, biri amorf ve altısı kristalin polimorf olmak üzere, çeşitli allotropik formlarda bulunur. Alfa
ve beta rombohedral formlar en çok çalışılmış olan kristalin polimorflarıdır. Alfa rombohedral strüktür 1200 °C'nin üzerinde bozulur ve 1500 °C'de beta rombohedral form oluşur. Amorf form yaklaşık 1000 °C'nin üzerinde beta rombohedrale dönüşür ve her türlü saf bor ergime noktasının üzerinde ısıtılıp tekrar kristalleştirildiğinde beta rombohedral forma dönüşür.Bor elementinin kimyasal özellikleri morfolojisine ve tane büyüklüğüne bağlıdır. Mikron ebadındaki amorf bor kolaylıkla ve bazen şiddetli olarak reaksiyona girerken kristalin bor kolay reaksiyona girmez. Bor yüksek sıcaklıkta su ile reaksiyona girerek borik asit ve diğer ürünleri oluşturur. Mineral asitleri ile reaksiyonu, konsantrasyona ve sıcaklığa bağlı olarak yavaş veya patlama şeklinde olabilir ve ana ürün olarak borik asit oluşur. |
BOR MİNERALİNİN KULLANIM ALANLARI
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder